Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά: Εκπαιδευτικό πρόγραμμα "Το Θερινό Σχολείο"
Γνωρίστε τις Aδελφές Καρρά
Η Ιωάννα Καρρά, 28 ετών, και οι δίδυμες αδελφές της Ζωή και Αθανασία, 26 ετών, είναι τέταρτης-γενιάς κτηνοτρόφοι αιγών από το Ελληνόκαστρο, 25 χιλιόμετρα έξω από τα Τρίκαλα. Διαχειρίζονται την οικογενειακή φάρμα «Καρρά-Μανδράκη» με 1.200 γίδια ελευθέρας βοσκής. Οι αδελφές παρακολούθησαν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Θερινό Σχολείο» που υλοποιείται από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ), ένα κομμάτι του προγράμματος Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά.
Από όταν ήταν παιδιά, οι αδελφές θα πήγαιναν στη φάρμα και θα πήγαιναν τα γίδια στα βουνά. «Ζήσαμε ως μετακινούμενοι αγρότες για τα πρώτα 12 χρόνια της ζωής μας», δήλωσε η Ιωάννα. «Κάθε καλοκαίρι, από τον Μάιο μέχρι τον Οκτώβριο, παίζαμε με τα κατσίκια. Ζούσαμε σε μια καλύβα και μερικές φορές χρειαζόταν να αλλάξουμε τις περιοχές βόσκησης. Πηγαίναμε μέχρι τα Γρεβενά. Αρχικά, η μητέρα μας ήθελε να ασχοληθούμε με κάτι άλλο, γιατί η κτηνοτροφία είναι δύσκολη δουλειά. Εμάς όμως αυτό δεν μας πειράζει. Τώρα εργαζόμαστε μαζί με τη μητέρα μας και το θείο μας. Κι αν δεν έχουμε χρόνο για διακοπές, δεν μας ενοχλεί».
Δεν είναι εύκολη ζωή. Όταν οι αδελφές κάνουν τυρί και δοκιμάζουν νέα προϊόντα, μια τυπική μέρα διαρκεί από τις 7 έως τις 8 το βράδυ. Δουλεύουν με όλες τις καιρικές συνθήκες και μερικές φορές έχουν προβλήματα με τους κυνηγούς που φοβίζουν τις κατσίκες ή σκοτώνουν τα σκυλιά τους. Και αν δεν έχουν αρκετά σκυλιά για να προστατεύσουν τις κατσίκες όσο βόσκουν, μπορούν να πέσουν θύματα λύκων. «Τους τελευταίους δύο μήνες χάσαμε 15 κατσίκες», ανέφερε η Ιωάννα.
Οι αδελφές γνώριζαν από νεαρή ηλικία ότι ήθελαν να δουλέψουν στο αγρόκτημα και να ακολουθήσουν σπουδές που θα τις βοηθούσαν να εκσυγχρονίσουν και να αναπτύξουν την οικογενειακή επιχείρηση. Η Ιωάννα σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και στη συνέχεια αποφοίτησε από τη Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων. Οι δίδυμες σπούδασαν στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο της Αθήνας: η Ζωή σπούδασε στη Σχολή Χημικών Μηχανικών στην Αθήνα με ειδικότητα στα τρόφιμα και η Αθανασία σπούδασε στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικός υπολογιστών στην Αθήνα με ειδίκευση στη διαχείριση μηχανών και παραγωγής ενέργειας. Τον καιρό των σπουδών τους οι αδελφές εργάζονταν παράλληλα στο αγρόκτημα την περίοδο των διακοπών και των εορτών. Άρχισαν να απασχολούνται αποκλειστικά στο αγρόκτημα με την εκτροφή των κατσικιών από το 2015.
Η Ιωάννα και οι αδελφές της βελτιώνουν τη διαδικασία παραγωγής και σταθεροποιούν την ποιότητα των προϊόντων τους. Για παράδειγμα, στο παρελθόν, στη διαδικασία θέρμανσης του γάλακτος για την παραγωγή γιαουρτιού, η μητέρα τους έλεγχε τη θερμοκρασία με το χέρι της. Αν μπορούσε να κρατήσει το χέρι της στο γάλα για 30 δευτερόλεπτα, ήξερε ότι ήταν η ώρα να προσθέσει στο γάλα γιαούρτι αραιωμένο με γάλα. Τώρα οι αδελφές θερμαίνουν το γάλα σε μια ακριβή θερμοκρασία. «Ήταν δύσκολο για τους γονείς μας να ασχοληθούν με τη νέα τεχνολογία», δήλωσε η Ιωάννα. «Μπορούμε να παρακολουθήσουμε την υγεία των κατσικιών, την τροφή τους, την ποιότητα του γάλακτος. Έχουμε και την τεχνογνωσία και το χρόνο».
Οι κατσίκες βόσκουν στο δάσος και επιστρέφουν στο αγρόκτημα για το άρμεγμα και να κοιμηθούν. Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας διέθεσε συσκευές GPS έτσι ώστε οι αδελφές μπορούν να παρακολουθούν τις κατσίκες και να γνωρίζουν ποιά φυτά τρώνε. «Έχουμε 15 σκυλιά για να οδηγούμε τις κατσίκες, και ακολουθούμε τις κατσίκες», είπε η Ιωάννα. «Οι κατσίκες γεννάνε γύρω στον Οκτώβριο και χωρίζουμε τις έγκυες κατσίκες από τις υπόλοιπες. Παρακολουθούμε τις έγκυες με ένα αυτοκίνητο και τις φέρνουμε παίρνουμε πίσω στο αγρόκτημα όταν είναι ώρα».
"Θερινό Σχολείο": Συμβολή και όραμα για το μέλλον
Οι αδελφές Καρρά θα ήθελαν να δημιουργήσουν τη δική τους επωνυμία γαλακτοκομικών προϊόντων: γάλα, γιαούρτι, κεφίρ, νιβατό και άλλα τυριά από κατσικίσιο γάλα. Προσπαθούν να αποδείξουν ότι τα φυτά που τρώνε τα γίδια (που κυμαίνονται από μέντα και κίστο έως δρυ και κουμαριά) έχουν αντίκτυπο όχι μόνο στη γεύση του γάλακτος αλλά και στη θρεπτική τους αξία. Κατά τη διάρκεια του εβδομαδιαίου «Θερινού Σχολείου» της ΓΠΑ στα Τρίκαλα, οι αδελφές δοκίμασαν διάφορα προϊόντα όπως η φέτα με τρούφα, τα οποία τους έδωσαν ιδέες για δικά τους προϊόντα. Έλαβαν επίσης θεωρητική εκπαίδευση και επαγγελματικές συμβουλές και είχαν την ευκαιρία να συναντήσουν άλλους τοπικούς παραγωγούς.
«Θέλουμε να προχωρήσουμε, αλλά είναι πιο δύσκολο από όσο ήταν πριν από 10 χρόνια», δήλωσε η Ιωάννα. «Η τιμή του γάλακτος μειώνεται κάθε χρόνο και το κέρδος μειώνεται. Τώρα 0,45 ευρώ το κιλό για το μη βιολογικό και 0,50 ευρώ το κιλό για βιολογικό κατσικίσιο γάλα θεωρείται καλή τιμή». Οι αδελφές θέλουν να ανοίξουν μία μονάδα επεξεργασίας γαλακτοκομικών προϊόντων ελεύθερης βοσκής μαζί με άλλους τοπικούς παραγωγούς για να αποκτήσει το γάλα τους την πραγματική του αξία. Έκαναν σχέδια και μελέτες για τη νέα επιχείρηση και έκαναν αίτηση σε ένα ελληνικό πρόγραμμα χρηματοδότησης αγροτών για την παραγωγή προϊόντων. Όμως είναι δύσκολο να βρεθούν συνεργάτες. «Υπάρχουν πέντε ακόμα αιγοτρόφοι στο Ελληνόκαστρο, αλλά είναι σκεπτικοί για το σχέδιό μας. Oι αγρότες είναι επιφυλακτικοί για το μερίδιο της κερδοφορίας τους», δήλωσε η Ιωάννα. «Πριν, όλοι ήθελαν να είναι μόνοι τους στην κορυφή, αλλά τώρα θέλουν να συνεργάζονται. Θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε αυτή τη νοοτροπία».
Στο μέλλον, οι αδελφές θα ήθελαν να δέχονται επισκέπτες στο αγρόκτημα για να δουν πώς δουλεύουν. «Θα μπορούσατε να παίξετε με μια μικρή κατσίκα, να δείτε πώς την ταΐζουμε και αρμέγουμε, μετά να ακολουθήσετε τους κατσικόδρομους μέσα στο δάσος, και στο τέλος να δοκιμάσετε μερικά από τα μοναδικά προϊόντα μας που θα σας προσφέρουμε», δήλωσε η Ιωάννα. «Οι περισσότεροι θαυμάζουν ότι είμαστε νεαρές γυναίκες που διαχειριζόμαστε αυτό το αγρόκτημα. Θέλουμε οι άνθρωποι να αγαπούν τα κατσίκια όσο κι εμείς. Είναι πολύ έξυπνα!»
