Επιχειρηματικότητα και συμβουλευτική στον αγροδιατροφικό τομέα
Η Μαρία Σπηλιώτη έχει αναμφίβολα ένα πολύ εντυπωσιακό ακαδημαϊκό προφίλ. Έχει τελειώσει το τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργειών στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ), έχει μεταπτυχιακό στην Επιχειρηματικότητα και Συμβουλευτική στην Αγροτική Ανάπτυξη επίσης στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και αυτή την στιγμή είναι υποψήφια Διδάκτωρ στο Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης του ιδίου Πανεπιστημίου. Παρόλα αυτά, δεν είναι μόνο αυτό το δυνατό της χαρτί. Μιλώντας μαζί της, κατάλαβα πως ένα ακόμα μεγάλο προσόν που διαθέτει είναι η αγάπη που τρέφει για τη φύση και τους ανθρώπους που ασχολούνται με αυτή, καθώς και η αστείρευτη επιθυμία της να προσφέρει τις γνώσεις και τις εμπειρίες της ώστε να αναβαθμίσει και να ενισχύσει τον αγροδιατροφικό τομέα, με κάθε δυνατό τρόπο.
Γεννήθηκε και ζει στον Πειραιά, ενώ η καταγωγή της είναι από το όμορφο Ναύπλιο, όπου οι γονείς της είχαν κάποια κτήματα και έτσι, την έπαιρναν μαζί τους στις εξορμήσεις τους . «Αν και είμαι παιδί της πόλης, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, ήθελα να γίνω γεωπόνος! Αγαπώ πραγματικά πολύ τη φύση όπως και τα ζώα και ότι την περιβάλει», μου είπε μόλις ξεκινήσαμε τη συζήτηση μας.
Η Μαρία, πιστεύει πολύ στην σημασία της συμβουλευτικής δράσης και στην ανάγκη ανάπτυξης επιχειρηματικών σχεδίων, κυρίως στον αγροδιατροφικό τομέα. Έτσι, θα μπορούσε κανείς να πει πως είναι ιδανική στο ρόλο της ως «Υπεύθυνη Συντονισμού της Ανάπτυξης Επιχειρηματικών Σχεδίων και Οργάνωσης της Συμβουλευτικής» στα εξής δύο προγράμματα κατάρτισης του προγράμματος «Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά»: στο πρόγραμμα της Αιγοπροβατοτροφίας και Γαλακτοκομίας και στο πρόγραμμα Φαρμακευτικά και Αρωματικά φυτά. Για το πρόγραμμα «Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά» έμαθε μέσω του ΓΠΑ, το οποίο είναι και στρατηγικός συνεργάτης του προγράμματος. Μου είπε πως μόλις άκουσε για το πρόγραμμα, κατάλαβε αμέσως πως ήθελε να συμμετέχει καθώς τα ενδιαφέροντα της ταίριαζαν απόλυτα με αυτό που θέλει να προσφέρει.
Επιχειρηματικότητα στην αιγοπροβατοτροφία και τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά
Μου μίλησε αναλυτικά για τα επιχειρηματικά σχέδια και μου εξήγησε τη σημασία της συμβουλευτικής. Μου εξήγησε πως στον τομέα της Αιγοπροβατοτροφίας, τα επιχειρηματικά σχέδια που σχεδιάζουν σχετίζονται κυρίως με την ίδρυση κτηνοτροφικών επιχειρήσεων, με τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση τους και με την αύξηση του ζωικού κεφαλαίου. Μάλιστα, το 2018, που ήταν το 1ο έτος που έτρεξε το πρόγραμμα κατάρτισης έγιναν 24 τέτοια επιχειρηματικά σχέδια, το 2019 έγιναν 16 ενώ το 2020 σκοπεύει εκείνη και η ομάδα της να πραγματοποιήσουν άλλα 6. Βέβαια, το πιο σημαντικό φαίνεται πως είναι ότι τα σχέδια αυτά, βοηθούν στην διατήρηση ή ακόμη και στην αύξηση του ανθρώπινου κεφαλαίου που απασχολείται στον τομέα, επομένως συμβάλλουν στην καταπολέμηση της ανεργίας ενώ ταυτόχρονα μπορούν να βελτιώσουν και το γεωργικό εισόδημα.
Όσον αφορά στον κλάδο των Φαρμακευτικών και Αρωματικών φυτών, έχουν καταφέρει να φτιάξουν ομάδες ωφελούμενων σε 5 περιοχές της Ελλάδας: στον Βόλο, τα Τρίκαλα, το Γραμματικό, τη Λάρισα αλλά και τα Φάρσαλα. Η κάθε ομάδα από αυτές, έχει παράξει καινοτόμα προϊόντα. Φανταστείτε κάψουλες τύπου Nespresso γεμισμένες με φαρμακευτικά και αρωματικά φυτά από την περιοχή της Βρύναινας, του Αλμυρού στον Βόλο, εντομοαπωθητικά αποκλειστικά από παραπροϊόντα αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών της περιοχής του Γραμματικού, καραμέλες από παραπροϊόντα κατά την επεξεργασία της βιομηχανικής κάνναβης, συγκεκριμένα κατά την παραλαβή κλωστικών ινών στη περιοχή της Λάρισας, ακόμα και στοματικό διάλυμα από φαρμακευτικά φυτά της ίδιας περιοχής! Παράλληλα, ιδιαίτερα ενδιαφέρον έχει η δημιουργία και εγκατάσταση μητρικής φυτείας για παραγωγή ελληνικού εγγυημένου πολλαπλασιαστικού υλικού χαμομηλιού στα Φάρσαλα, άγριου τριαντάφυλλου, μελισσόχορτου αλλά και τσαγιού του βουνού στα Τρίκαλα και συγκεκριμένα στην περιοχή Νότια Πίνδος, στο όρος Κόζιακας. «Αυτό που μας διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα προϊόντα του εμπορίου είναι η τοπικότητα, ότι είναι δηλαδή φυτά Ελληνικά, ο χημειότυπος τους (έχουν κάνει αναλύσεις ώστε να γίνει προσδιορισμός των χημειοτυπικών χαρακτηριστικών) και το γεγονός ότι τα προϊόντα μας έχουν παραχθεί μέσω ενός βιώσιμου συστήματος καλλιεργειών», προσθέτει η Μαρία.
«Όλες οι ομάδες και από τα 2 εκπαιδευτικά προγράμματα παρακολουθούν συμβουλευτική και είμαστε συνεχώς δίπλα τους, ώστε να υλοποιήσουν αποτελεσματικά τα επιχειρηματικά τους σχέδια. Έχουν άλλωστε ήδη αρχίσει να δημιουργούνται ομάδες παραγωγών Κοιν.ΣΕπ - Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις» προσθέτει η Μαρία. Η προηγούμενη φάση, αυτή του σχεδιασμού και της δημιουργίας των προϊόντων ήταν πιλοτική. Τώρα πια, οι ομάδες, με την υποστήριξη της ομάδας συμβουλευτικής και επιχειρηματικών σχεδίων, καλούνται να δημιουργήσουν ένα ολοκληρωμένο marketing plan για τα προϊόντα τους, με συγκεκριμένες προωθητικές ενέργειες και με κύριο στόχο την εισαγωγή τους στην αγορά ως premium κυρίως προϊόντα.
Ο ενθουσιασμός στα μάτια της είναι εμφανής όταν λέει «Θα ήθελα να δω τα προϊόντα αυτά να κυκλοφορούν στην αγορά. Και να πάμε για παράδειγμα μετά από 5 χρόνια και να συνεχίσουν να υπάρχουν, να πάνε καλά και να δημιουργηθούν και άλλα, και άλλα… Ακόμη ένας λόγος που αποφασίσαμε ότι φέτος θα κάνουμε μαθήματα επιχειρηματικότητας σε πιο advanced επίπεδο. Θέλουμε όταν οι ωφελούμενοι γίνουν επιχειρηματίες, να μπορούν να διαχειριστούν μόνοι τους και αποτελεσματικά την επιχείρηση τους».
Μου τονίζει βέβαια, ακόμη μια φορά, τη μεγάλη σημασία που έχει για εκείνη η συμβουλευτική δράση. «Θεωρώ ότι μέσω της συμβουλευτικής μπορεί να γίνει μια διασύνδεση των γνώσεων και του πιο «ακαδημαϊκού» χαρακτήρα με τον αγροτικό χώρο , να έρθουμε πιο κοντά, να είμαστε συνέχεια σε επαφή με τους ανθρώπους αυτούς, να προσαρμοστούμε στις ανάγκες τους. Εφαρμόζοντας τη συμβουλευτική, μαθαίνεις να ακούς τον άλλο, ακούς τις ανάγκες του και πρέπει να του δώσεις μια λύση πάνω στο πρόβλημά του. Αυτό συνήθως δεν γίνεται, δεν έχουμε μάθει να ακούμε ο ένας τον άλλον. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για επικοινωνία, μια ουσιαστική επικοινωνία».
Η Μαρία όμως, πέρα από την ανάγκη της να βοηθάει και να υποστηρίζει τους ωφελούμενους, νιώθει πως έχει βοηθηθεί και η ίδια μέσα από τη συνεργασία της με το πρόγραμμα «Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά». «Και μόνο το γεγονός ότι μπαίνεις στην πρωτογενή παραγωγή και έρχεσαι σε επαφή με ανθρώπους που ζουν όλο τον χρόνο στον αγροτικό τομέα, είναι πάρα πολύ σημαντικό, έχεις να πάρεις πάρα πολλά πράγματα από αυτούς. Ξεφεύγεις εντελώς από την θεωρία, μπαίνεις στην πράξη», μου λέει χαρακτηριστικά ενώ προσθέτει πως «Ο πρωτογενής τομέας είναι ένας τομέας που έχει να δώσει πάρα πολλά πράγματα στην Ελλάδα. Για μένα είναι μια πρόκληση. Νομίζω πως εδώ γίνεται κάτι μοναδικό, κάτι που δεν έχεις την ευκαιρία να το κάνεις κάθε ημέρα. Έρχεσαι σε επαφή με νέους ανθρώπους αφού το πρόγραμμα στοχεύει κυρίως σε αυτό το πλέον δυναμικό κομμάτι της χώρας μας, τους νέους».
Λίγο πριν αποχαιρετιστούμε, μου λέει πως το όραμα της είναι ένας δυναμικός αγροτικός τομέας στην Ελλάδα, ο οποίος θα παράγει προϊόντα προστιθέμενης αξίας αλλά συγχρόνως, θα σέβεται το περιβάλλον, διατηρώντας τους διαθέσιμους φυσικούς πόρους. Έτσι, πιστεύει πως μέσα από το πρόγραμμα «Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά» μπορεί να βάλει το δικό της λιθαράκι προς αυτή την κατεύθυνση. «Πιστεύω ότι πάντα, σε όλη μας τη ζωή μαθαίνουμε, όσο και αν μεγαλώνουμε και όσα και αν νομίζουμε πως ξέρουμε. Και πάντα, κάποιος έχει κάτι να δώσει σε κάποιον άλλον. Εδώ στο πρόγραμμα, ξεφεύγουμε πλέον από τους παλιούς τρόπους, οι οποίοι ίσως δεν ήταν πάντα τόσο κατάλληλοι και προχωράμε μπροστά, εκσυγχρονιζόμαστε. Μπορούμε να παντρέψουμε την παράδοση με τον εκσυγχρονισμό και τις νέες τεχνολογίες με τελικό στόχο την αναζωογόνηση του αγροτικού τομέα και των ανθρώπων του».
